Okupa Hareketi: İspanya’da Boş Evleri İşgal Ediyorlar

Düşünün ki İspanya’da ev alarak yatırım yaptınız ve ev öylece bekliyordu. Şöyle bir bakayım dediniz evime ne var ne yok diye. Bir de ne göresiniz, birileri evinizi işgal etmiş! Polis çağırıyorsunuz ama bir şey yapamıyorlar. Çünkü yasalar ellerini bağlıyor.. Bunlar bir filmden değil, İspanya’dan. Bu yazıda İspanya’daki ‘okupa hareketi’nden bahsettik.

Öncelikle bu hareketten neden ve nasıl haberdar olduk kısaca ondan bahsedelim. Malum Covid’den dolayı bir süre Barcelona’dan uzakta, Türkiye’de kaldık. Bu süreçte faturalar gelmeye devam edince ve bunu birkaç arkadaşımızla paylaşınca, onlar da Okupa hareketinden bahsettiler. Tabi bunu duyunca korku ve heyecan sardı bizi. Bir arkadaşımıza evi kontrol etmesini rica edip, okupalık bir durum olmadığını öğrendik. Yaşadığımız muhitin nezih olması bundan önemli bir faktör olabilir.

İspanya’daki İlk Okupa Hareketi (İşgal) ve Uyanış

Takvimler 1984’ün Aralık ayını gösterirken, polisler Barcelona’da boş olarak bilinen bir evdeki insanları zorla çıkartır. Bu olay o günlerde çok ilgi çeker ve insanlar boş evlerin yasadaki boşlukları kullanarak işgal edilebileceğini öğrenmiş olur. Zaman içerisinde olay çok büyür ve birçok boş ev işgal edilir.

Okupa Nasıl Çalışıyor?

Evin boş olduğu tespit edilir. Kapısı kırılır ve girilir. Polise ‘kendilerini’ ihbar ederler ve 24 saatlik geri sayım başlar. Eğer ev sahibi bu süre içerisinde ortaya çıkmazsa, işgalciler yasal olarak eve sahip olur. Çok saçma değil mi?

Diyelim bir zaman sonra işgali farkettiniz/öğrendiniz ve çıkarmak istiyorsunuz. Kolay gelsin! Evinizi geri almak için zahmetli bir süreç sizi bekliyor. Evi geri almak için ya işgalcileri ikna edeceksiniz ki bu genelde para vermeden çok zor ya da uzun bir yasal süreç başlatmanız lazım. İşgalci tipine göre değişiklik gösteren bu süreç oldukça zorlu oluyormuş.

Barcelona belediye başkanı Ada Hanım geldikten sonra işgalcileri tahliye işlemlerinin daha zorlu olduğu söyleniyor.

Kim bu İşgalciler?

Değişik okupa grupları var.

Bazıları bankalara ev kredisini ödeyemediği için hakkında tahliye kararı verilmiş ancak bunu reddedip evi kullanmaya devam edenler, belki en masumları. Özellikle Mortgage krizi ile beraber bu tip işgalci durumuna düşen kişi sayısı artmış.

Bir kısım beleşçiler ve işi ticarete dökenler. Sokakta 150 Euro’ya size işgal edilmelik ev bulan kişilerden bahsediyoruz. Bu tip işgalcilerin çıkartılması diğer gruplara göre daha kolaymış.

En inatçı grup ise anti-kapitalistler. Milyonlarca boş ev varken insanların bütün birikimlerini en temel barınma ihtiyacı için harcamasını kabul etmeyen ve bunu bir eyleme dönüştürenler. Bu evleri aynı zamanda toplanma alanı gibi kullanıyorlar. İçeride kütüphane, iş atölyeleri vs kuruyorlar. Bu tip insanları parayla ikna etmeniz çok zor.

Zaman zaman polisler anti-kapitalist okupaları çıkartmak için operasyon düzenlese de işler o kadar kolay değil. İşgalciler polislere karşı saldırmaktan çekinmiyorlar ve ev ile arabalara zarar verebiliyorlar.

İşgal bir yatırım fırsatı mıdır?

İşgalciler veya diğer bir deyişle gecekonducular uğraştırıcı bir problem olduğu için bazen işgal edilmiş evler yarı fiyatına dahi satılabiliyormuş. Tabi böyle bir ev alırsanız sizin işgalcilerle uğraşmanız gerekiyor.. Eğer okupaları çıkartabileceğinizi inanıyorsanız büyük kâr elde edebilirsiniz!

Bu durum bazı karşı organizasyonların oluşmasına yol açmış hatta bir sektör bile oluşturmuş. Desokupa oluşumu da okupa’ları nasıl şutlanabileceği üzerine plan/program yapan bir organizasyon.

Diğer yandan boşta duran evinizin işgal edilmemesi için düzenli olarak evinizi ziyaret eden şirketler bile var. Bu şirketlere para veriyorsunuz ve her 18-20 saatte bir evinizi işgal edilmiş mi diye kontrol ediyorlar. Çünkü yukarıda dediğimizi gibi evin yasal olarak işgalcilerin olması için 24 saat geçmesi lazım. Eğer 24 saat geçmezse, mahkeme kararı olmadan sadece polise kanıtlar sunularak işgalciler kapı dışarı edilebiliyor.

Bir başka yöntem ise “çivi çiviyi söker”. Okupaları takip edersiniz, evden çıktıkları zaman evinizin kapısını kırıp siz işgal edersiniz ve diğer okupaları kapı dışı etmiş olursunuz. Gerçekten çok saçma işler ama bu yöntemler kullanılıyor 😀

İşte böyle ilginç bir hareket okupa ve Barcelona ile Madrid gibi büyük şehirlerde hala büyük bir problem olarak gösteriliyor.

Referanslar

• http://suitelife.com/blog/barcelona-real-estate/okupa-movement-barcelona/
• https://www.enerproseguridad.com/anti-okupas.html