Türkiye’den vizesiz gidilebilen ülkelerden biri olan Sırbistan popüler bir durak. Bu yazıda İstanbul’dan Barcelona’ya AirSerbia ile yaptığımız yolculukta 1 gece konakladığımız Belgrad’dan ve stopover olayından bahsedeceğiz.
Özellikle uzun süreli uçuşlarda ara bir noktada en az 24 saatlik molalara verilen isim. Örneğin, İstanbul’dan Sidney’e Emirates ile gidiyorsunuz ve Dubai’de 24 saat veya daha uzun bir süre mola verdikten sonra aynı havayolu firmasıyla ve biletle seyahatinize devam ediyorsunuz. İşte buna stopover deniyor. Benzer şekilde kullanılan layover‘dan farkı ise, stopover süresinin en az 24 saat olmasıdır. Layover’da çoğu zaman havaalanını terketmezsiniz/terkedemezsiniz bile.
Stopover’ın önemi ise heyecan arayan gezginlere ekstra uçak masrafına girmeden mola verilen yeri keşfetme olanağı sağlaması. Tam da bu sebeple THY, Qatar Airways, Emirates gibi havayolları ülkelerine daha fazla turist ve ilgi çekmek için stopover’ı bir teklif olarak sunuyor. Örneğin şu siteden THY’nin stopover fırsatlarını görebilirsiniz. Bazı havayolu firmalarıyla kalınacak oteli bedavaya getirmeniz bile mümkün! Maalesef tüm havayolları bu kadar cömert değil.
Yaş ilerledikçe hızlı gezmelere daha uzağım. Bir yere gidip ince ince gezmek, arada nefes almak daha önemli oluyor. Ancak çıkan fırsatları da değerlendirmek lazım. Pandemi dönemi sonrası uçak biletleri yükselişe geçti ve neredeyse 2 katına çıktı.
İstanbul-Barcelona arasındaki biletlere bakarken AirSerbia’nın daha uygun fiyatlı olduğunu farkettik. Uçak her halükarda Belgrad’da aktarma yapıyor ve yoluna devam ediyordu. Saatleri de ona göre ayarlamışlar. Biz de yolculuğa biraz heyecan katmak için direk uçup havayoluna para vereceğimize aktarmalı uçuşları tercih edip, mola şehrini de keşfedelim dedik.
AirSerbia’nın özel bir stopover sayfası veya seçeneği yok. İstanbul kalkış ve Barcelona(veya nereye gidiyorsanız) varış için istediğimiz tarihi yazıp aratıyoruz. Aşağıdaki seçeneklere bakarsak 5 saatlik de uçuş var, 23.5 saate de. İkinci seçenekteki 23 saat 30 dakikanın yanında gece ikonunu görüyorsunuz. Yani geceyi Belgrad’da geçirmelik seçeneklerden biri.
Bunlardan 23 saat veya daha uzun süreli olanlardan birini seçip stopover yapabilirsiniz.
Bizim durumda uçuş süresi 27 saat olanı seçtik. Daha rahat gezmek için ne kadar uzun o kadar rahat. Bir de bence öğlen 3-5 arası olan uçaklardan seçmek daha makul. Hem vardığınızda en azından bir yemek yeme, yorgun değilseniz biraz dolanma şansınız olur. Ertesi gün gündüz vakti ise öğlen 2’ye kadar dolanabilirsiniz.
Bizim açımızdan diğer bir güzel yönü ise bu “uzun mola” boyunca valizle uğraşmak zorunda kalmamamız. İstanbul’dan verdiğimiz valizleri Barcelona’dan aldık. Belgrad’da ise günübirlik ihtiyacımızı giderecek eşyaları koyduğumuz sırt çantamızla gezdik.
Daha uzun süreli stopover yapılamız mı?
Kendiniz saatleri planlayıp alırsanız olabilir ancak bu durumda fiyat ve valiz aktarma avantajını kaybedersiniz. En nihayetinde asıl olay, varış noktasına(Barcelona) giderken ara durak(Belgrad) için ekstra yol parası vermeden geziyoruz. Eğer İstanbul-Belgrad, Belgrad-Barcelona şeklinde arama yapıp kendi stopover’ımızı ayarlasaydık, 2 katı ücret ödeyecektik! Çünkü İstanbul-Belgrad ile İstanbul Barcelona uçuşunun fiyatı aynıydı.
Doğu Avrupa’nın tarihi ve kültürel merkezlerinden biri olan Belgrad, Sırbistan’ın başkenti ve 1.7 milyona dayanan nüfusuyla en büyük şehridir. Binlerce yıllık geçmişiyle zengin bir tarihe sahip olan Belgrad, Osmanlı İmparatorluğu’nun etkisi altında uzun bir süre kalmış ve Türk kültürüyle birçok ortak noktaya sahip olmuş. Bu güzel şehir, tarihi anıtları, muhteşem Tuna ve Sava nehirleri ve canlı atmosferiyle biz ziyaretçilerine unutulmaz bir deneyim sunuyor.
Belgrad’a bu benim ikinci gidişimdi. O nedenle çok büyük heyecan duyduğumu söyleyemeyeceğim.
Belgrad’da Avrupai şekilde düzgün sokakların, parkların, meydanların olduğu bir planın izleri görülebiliyor. Gel gelelim aynı şeyi binalar için söyleyemeyiz. Estetik olarak öne çıkan binalar olsa da birçok bina eskilikten, bakımsızlıktan ve zevksizlikten dökülüyor, şehrin albenisini öldürüyor. Çoğu zaman Balkan ülkelerine has o olamamışlık hissiyatı gözünüze çarpıyor. (Yazar burada diğer Avrupa şehirleriyle kıyaslıyor)
Ekonomik olarak yeme-içme, konaklama, vs Avrupa’ya göre daha uygun, Barcelona ile kıyaslayacak olursak yarı yarıya diyebiliriz. Osmanlı’nın ve Türkçe’nin bıraktığı izleri Türkiye’den yüzlerce kilometre ötede farklı bir medeniyetin içerisinde görmek ise artı puan olarak hanesine yazdırıyor. Zaten Sırpça, Türkçe’den en fazla kelimenin geçtiği dil.
Şöyle bir toparlayınca benim gözümde 10 üzerinden 5-6’lık bir şehir Belgrad. Vizesiz olması ve uygun maliyetleri dolayısıyla tercih edilebilecek bir destinasyon. Yazının devamında kalem kalem 1 günlük Belgrad gezisinin maliyetini ayrıca yazdım.
Her ne kadar 1 günlük gezi desek de uyku, havaalanından şehre gidiş-dönüş, havaalanına birkaç saat önceden gitme durumu, rötar(İstanbul havalimanında 1 saatlık rötar yaşadık) gibi zaman kayıplarını düşününce efektif 12 saatimiz kalıyor. İşte bu yazıda 12 saatte Belgrad’da nereleri gezdik, nerelerde yedik, ne yaptık onları aktaracağım.
Kabaca Belgrad’daki 12 saatlik planımız şu şekildeydi:
Aşağıda anlattığım yerleri biz 12 saatlik Belgrad turumuz boyunca ziyaret ettik. Sabah erken kalkıp yola düşmek buraları gezebilmek için anahtar noktalardan birisi. O gün otelden havaalanı minibüsüne binene kadar kayıtlarımıza göre yaklaşık 14 kilometre yürümüşüz. Toplu ulaşım hiç kullanmadık. Otobüs, troleybüs gibi seçeneklerle yürüme mesafesi önemli ölçüde azaltılabilir.
Belgrad’da gezdiğimiz ve önemli bulduğumuz her yeri Google Haritalar üzerinde işaretledik.
Taksi, belediye otobüsü, havaalanı otobüsü gibi birkaç seçenek var. Bizim gözümüze fiyat/performans olarak en uygunu A1 havaalanı minibüsleri geldi. Taksi ücretleri sabit 23 Euro’dan başlayan fiyatlarla diye gördük. Ortalama 25 Euro denebilir.
Haziran 2023 itibarıyla havaalanında birçok yerde çalışma olduğu için ortalık fena karışık. Doğru düzgün bir yönlendirme ve tabela yok. Üzerine İngilizce bilen insan sayısı da az olunca otobüsün kalktığı yeri bulmamız zaman aldı. Sizi bu dertten kurtarmak adına, görebilirseniz bus, onu göremediyseniz rent-a-car tabelalarını takip edebilirsiniz. Otobüs durağı rent-a-car alanının bir 50 metre önünde. Aşağıda A1 için bilmeniz gereken 3 konumu koydum.
Belediye otobüsü olan 72 ve havaalanı minibüsü olan A1 aynı duraktan kalkıyor. Anladığım kadarıyla A1 her yarım saatte bir kalkıyor ve yolculuk yaklaşık 30-40 dakika sürüyor. Kişi başı ücret 400 dinar. Minibüs giderken dolu sayılırdı ancak dönüşte sadece 5-6 kişi vardı. Minibüs Anadolu’daki bir ilçe minibüsünden hallice. Gerekirse ayakta da yolcu alacak potansiyeli var 🙂
Şoförde İngilizce yok. Önde şoför yanındaki boş alanda valizler üst üste bırakılabilir. Euro kabul ediyor mu bilmiyorum ama ederse de biraz fazla alırlar. Biz aşağıda yazdığım üzere bizi kurtaracak kadar dinar çektik havaalanında.
A1’in havaalanından kalkış noktası: https://goo.gl/maps/sTirj6rqzTCDUy8W8
A1’in şehir merkezinde kalkış ve varış noktası (Slavija Meydanı, Kralija Milutina Sokağı)): https://goo.gl/maps/5EXyZXCZ7Lixe1Z16
A1’in şehir merkezinde bıraktığı ilk durak (Ekonomski fakultet Tramway Durağı): https://goo.gl/maps/CRawvg1hiLELU8iy7
Kralija Milutina sokağının ismi tanıdık geldi mi? Kral ve kraliçe(kralija) kelimeleri Türkçemiz’e Sırpça’dan geçmiş.
Pasaport kontrolünden sonra, önce karşımıza döviz çeviren birkaç tane ATM çıktı ancak güvenemedim. Çıkışa doğru biraz daha ilerleyince solda arada 5-6 tane ATM vardı. Bir de havaalanı binasını terketmeden sağda ATM’ler vardı. Bütün ATMleri denedim ve en soldaki EuroBank’ın ATM’sinin Revolut kart ile para çekerken komisyon istemeyen tek ATM olduğunu gördüm. Diğerleri 2000 dinar için 400-500 arası komisyon istedi. Eğer Türkiye’den bir kartınız varsa bilmiyorum komisyon ödemeden para çekebilir misiniz. Denemekten zarar gelmez.
Kalacağımızı yeri AirBnB’den seçtik ve Alex Central Apartments diye bir yerde kaldık. Muhit güzel ve yürüme mesafesi turistik yerlere ulaşım kolay. Çevrede bistro, bar, kafe gibi birçok mekan olduğu için gece birazcık ses geliyordu ama uyumamızı engelleyecek kadar değil. Aleks İngilizce biliyordu. Oda baya temizdi. Birkaç eksiklik vardı ama 1 gece için o kadar sorun değildi. Tavsiye edebiliriz.
Konakladığımız yerin bulunduğu ve Kalemegdan’a komşu olan bu semtin adı Dorćol(okunuşu Dorçol). Kelimenin kökeni ise Türkçe “Dört Yol“‘dan geliyor.
Otelin Booking sayfasına buradan erişebilirsiniz.
Rezervasyon işleminizi, üstte verdiğim linke tıklayıp Booking.com üzerinden yaparsanız, bana bu siteyi devam ettirmem için küçük bir katkıda bulunmuş olursunuz. Şimdiden teşekkürler 🙂
Aleksle şöyle bir muhabbet de oldu. Bize yeme yeri olarak Skandalija bölgesini tarif etmiş, “orada Kanuni zamanında yapılmış bir şey var ve o gün bu gündür öyle duruyor” dedi. Sonra ekledi “oo gördünüz mü adını söyleyince(Kanuni) tüylerim diken diken oldu” 🙂
Belgrad’da gezilecek yerleri gezme sıramıza göre yazdık. Bütün bu bahsedilen yerleri hazırladığımız Google Haritalar listesinde bulabilirsiniz.
Osmanlı dönemine ait bir kale bahçesi olan Kalemegdan, hem tarihi anıtları hem de büyüleyici Sava ve Tuna nehirlerinin birleştiği noktada muhteşem manzarasıyla cezbediyor. Hem tarihe doymak hem de huzurlu bir yürüyüş yapmak için harika bir yer.
Oldukça büyük bir alan olduğunu söyleyebiliriz. Öne çıkan bazı yerler: Barok Kapı, Sokullu Mehmet Paşa çeşmesi ve Defterdar Kapısı, Zafer Anıtı(The Victor), Ruzica kilisesi, Merdivenler, surların üzerinden Tuna ve Sava manzarası, savaş araçları sergisi.
Kalemegdan’a giriş ücretsiz ve bahçe her zaman açık. Kale, kule gibi ücretli girilen yerlerin ise açılış kapanış saatleri var. Giriş ücretlerine ve saatlere şu siteden erişebilirsiniz.
İstanbul’daki Belgrad Ormanları adını Kanuni Sultan Süleyman’ın Sırbistan seferi dönüşü beraberinde getirdiği Belgradlıların yerleştirildiği Belgrad köyünden(eski Ayvat Köyü) almaktadır.
Bajrakli Camii’nin tarihi 16. yüzyıla kadar uzanıyor ve Osmanlı dönemi mimarisinin güzel bir örneği. Cami, geleneksel Osmanlı cami planına uygun olarak inşa edilmiş ve bir avlu ve minare var. Caminin iç tasarımı ahşaptan zarif tasarımlara sahip.
Burası 2004 senesinde yakılarak zarar görmüş. Sebebi ise Kosova’da(Sırbistan hala bağımsız bir ülke olarak tanımıyor) o dönem Sırp Kiliselerine verilen zararın intikamıymış.
Kalemegdan’dan kısa bir yürüyüşle buraya gelebilirsiniz.
Bohem bir atmosfere sahip olan Skadarlija, Belgrad’ın sanat ve kültür merkezlerinden biri. Trafiğe kapalı Arnavut kaldırım taşlı sokaklar, nostaljik kafeler ve geleneksel restoranlarla dolu olan bu semt, canlı bir gece hayatı ve keyifli bir yemek deneyimi sunuyor. Akşam saatlerinde birçok restoranda yerel(daha çok Roman işi) canlı müzik oluyor.
Biz Skadarlija’ya hem akşam yemeği için, hem ertesi gün dolanmaya gittik. Küçük ama keyifli bir bölge.
Belgrad’ın en ünlü yürüyüş caddesi olan Knez Mihailova, alışveriş meraklıları için bir cennet. Avrupa’nın en eski yaya caddelerinden biri olan bu caddede, butik mağazalardan marka mağazalara, kafelerden restoranlara kadar çeşitli seçenekler bulunuyor. Tarihi binalar ve göz alıcı mimari detaylarla süslenen caddenin atmosferi, şehrin canlılığını ve enerjisini yansıtıyor. Şehrin en fotojenik yerlerinden biri!
Şehrin en önemli ve merkezi meydanı diyebiliriz. Ulusal Müze ve Ulusal Tiyatro binaları ile Prens Mihailo’nun anıtı bu meydanda yer alıyor. Knez Mihailova Caddesine ise çok kısa mesafede.
Rus İmparatorluğu döneminde, 1908’de, Belgrad’a yapılan büyük yatırımlardan biri olan Rossiya Sarayının bir parçası olarak faaliyete başlamış. Sonrasında büyütülerek tüm saray otele dönüştürülmüş. Otelin bir parçası olan Cafe Moskva, Albert Einstein, Ray Charles, Robert De Niro, Brad Pitt, Maksim Gorky, Michael Douglas gibi birçok ünlü ismi ağırlamış.
Kültürel bir varlık olarak koruma altında olan otel, mimarisiyle şehirdeki ikonik yapılardan bir tanesi.
Taşmajdan, Belgrad’ın merkezinde yer alan büyük bir park ve dinlenmek veya doğayla iç içe vakit geçirmek isteyenler için ideal bir mekan. Parkın bir kenarında, Aziz Marko Kilisesi en dikkat çeken yapı. Bu tarihi kilise, neo-bizans mimarisinin güzel bir örneği ve içerideki freskler ve süslemeler ihtişamlı. Daha önce Sırp-Ortodoks tarzı kilise görmeyenler için farklı ve tarihi bir değer.
Nikola Tesla’nın hayatı, icatları ve bilimsel çalışmalarıyla ilgili bir müze. Bu müze, Tesla’nın doğduğu topraklarda onun mirasını korumak ve gelecek nesillere aktarmak amacıyla kurulmuş. Tesla’nın elektrik, manyetizma ve iletişim gibi alanlardaki çalışmalarını daha yakından tanıma fırsatı bulabilirsiniz ve interaktif deneylerle katılım sağlayabilirsiniz.
Ben daha önce Belgrad’a geldiğimde burayı gezdiğim için girmedik tekrar. Bilime meraklı bir elekronikçi olarak çok keyif aldığımı hatırlıyorum.
Siz de bu yazıdaki gibi saate karşı yarışacaksanız ve müzeyi ziyaret etmek istiyorsanız, müzede en az birkaç saat harcarsınız diye düşünün. Pazar günü müze girişinde uzun bir sıra gördüğümüzü belirtelim.
Eğer bir mola vermek isterseniz Tesla Müzesi’nden Sava Kilisesine giderken yolunuzu Vračar bölgesinden geçirebilirsiniz. Güzel evlerin, sakin sokakların ve kafe ve restoranların olduğu hoş bir bölge.
Aziz Sava, Sırp-Ortodoks kilisesinin kurucusu ve Sırplar için çok önemli birisi. 1595 yılında Osmanlı veziri Sinan Paşa mezarı çıkarttırıp yaktırmış. Belki Sava’nın Sırplar üzerindeki manevi tesirini alt etmek istemiştir. Kilisenin ilk taşı koyulana kadar senelerce Sava için bir anıtımız, bir kilisemiz olsun tartışması yaşanmış.
İlk taş 1935 yılında koyulmuş ama tartışmalar, Yugoslavya savaşı vs derken yapının inşası 2004 yılında anca bitirilmiş. Bir bakıma Sagrada Familia ile yarışmış 🙂 Şu anki haliyle Sırbistan’daki en büyük Ortodoks kilisesi iken, Doğu Avrupa’da ise en büyüklerden bir tanesi.
Tasarım ve boyutlar konusunda ise bilin bakalım kimi kopyalamışlar? Ayasofya! 2020 yılında Ayasofya camiye çevrilince Sırplar da burayı yeni Ayasofya olarak ilan etmişler.
İçine gelirsek tüm duvarlar ve kubbeler mozaikten yapılmış ikonalarla süslenmiş. Modern ve ferah olmasından dolayı o boğucu kilise havası yok. Ayasofya’daki geniş iç hacmi ve yüksek kubbenin verdiği o havayı, burada da o kadar olmasa da alıyorsunuz.
Kilise bizim son durağımızdı ve buradan Slavija Meydanı’na havaalanı minibüsüne dönmek üzere yürüdük.
Knez Mihailova Caddesi üzerinden yer alan bu şık mekanda her öğün için yiyecek bir şeyler bulabilirsiniz. Biz burada kahvaltı yaptık. Garsonlar İngilizce biliyordu ve servis fena değildi. Kahvaltı için birçok farklı seçenek vardı. 2 kişi kahvaltı + içecek için 1845 Dinar (~15 Euro) ödedik. Tavsiye edilir.
Skadarlija bölgesinde Cuma akşamı olduğu için mekanlar silme doluydu ve rezervasyon olmadan revaçta olan restoranlarda yer bulmak çok zordu. 4-5 yere sorduktan sonra en son buraya oturduk. Diğerleri kadar havalı olmasa da tatlı bir mekan, çalışanlar İngilizce biliyordu. Diğer restoranlardaki Roman havası gibi canlı müzik bize de yetti 🙂 Yemekler ahım şahım değildi ama geride de yemek bırakmadık 🙂 Cevapcici ve ona benzer başka bir köfteden almıştık ve çok tuzlulardı. Diğer aldığımız 2 aperatif baya bildiğiniz Türk işi barbunya ve börek gibiydi.
İçecek olarak roseberryli(gül üzümü?) rakija söylemiştim. Ağır bir içki olduğu için tadı aromayla iyi gitti. Tek sorun miktarı çok azdı.
Tri šešira restoranında daha önce Belgrad’a geldiğimde yemiştim. Hep yerel yemekleri seçtiğimizi ve her şeyi beğendiğimizi hatırlıyorum. Çaprazında yer alan Dva Jelena da güzel bir mekandır. Yer bulabilirseniz ikisini de tavsiye edebilirim.
Haziran 2023’te 2 kişi için 1 günlük Belgrad gezinin maliyeti yaklaşık 13700 Dinar / 117 Euro tuttu.
Eveet bir yazının daha sonuna geldik. Umarım işinize yarayan bilgiler olmuştur. Ćao!
Salut arkadaşlar! Colmar'ı ziyaret edenlerin görmesini tavsiye ettiğimiz 2 köyden bir diğeri olan Eguisheim yazımızla… Read More
Colmar'ı ziyaret edenlerin mutlaka görmesini tavsiye ettiğimiz 2 kasabadan birisi olan Turckheim, Colmar'a 6 km… Read More
Salut arkadaşlar! Bu yazımızda sizlere Aralık 2023 yılı sonunda ziyaret ettiğimiz masal kasaba Colmar'dan bahsedeceğiz.… Read More
Bu yazıda İspanya'da yaşamaya başlayanlar için özellikle ilk başlarda çok kafa karıştırıcı olan NIE, TIE(yabancı… Read More
Hep gezmekten tozmaktan bahsediyoruz biraz da yemekten ve Barcelona'da nerede yemeli ondan bahsedelim. Bu yazıda… Read More
İspanya'nın dünyaca ünlü boğa koşularının gerçekleştiği şehir olan Pamplona'ya dair gezi notlarımızı paylaşıyoruz bu yazıda.… Read More