İspanya’da Restoran Kültürü ve Menú del día

Bir önceki yazımızda İspanyollar günde kaç öğün yer, ne yer konularından bahsetmiştik. Restoranların işleyişi de yeme alışkanlıklarıyla paralel olarak şekillenmiş. Sizler için restoranlarda dikkat edilmesi gereken birçok noktayı ve menú del día’yı bu yazıda anlattık. Eğer İspanya’ya gezmeye geliyorsanız bu yazıyı mutlaka okuyun!

Restoranlarda Rezervasyon

İspanyollar sosyal bir millet. Bir araya gelmeyi, sesli sesli konuşmayı, yemeyi pek severler. Bunun için de genelde meydanlarda bir araya gelip, restoran ve barları dolup taşırırlar. Talep fazla olduğu için birçok insan gitmeden önce rezervasyon yaptırır. Öğle ve akşam yemekleri için, eğer rezervasyonunuz yoksa yer bulmakta zorlanabilirsiniz.

Burada önemli bir noktaya daha parmak basalım. Genelde Türkiye’de restorana girince kafanıza göre bir yer seçer oturursunuz. Buradaki adet restoranın girişinde garsonu beklemek ve garsonun sizi duruma göre bir masaya yönlendirmesidir.

Menú del día: Öğle Yemeğine İspanyol Çözümü

Türkiye’de öğle yemeklerinde bazı restoran ve lokantaların çorba, ana yemek ve içeceği menü olarak makul bir ücret karşılığında sunduğunu mutlaka görmüşsünüzdür. Buna benzer bir uygulama İspanya’da da var. Şimdi menü olayı nasıl işliyor onu görelim.

İspanya’da birçok restoranda öğle yemeği için ‘menú del día‘(günün menüsü) sunulur. Menú del día‘ya açılış yemeği, ana yemek, içecek ve tatlı veya kahve‘den birisi dahildir.

Garsonlar genelde ilk olarak ne içeceğinizi(bebida) sorar. Su, bira veya şarap en sık tüketilen içeceklerdir.

Açılış, ana yemek ve tatlı için genelde menüde üçer dörder seçenek olur. Birer tane seçip, siparişinizi verirsiniz. Açılış yemeği ve ana yemek aynı zamanda sipariş verilir ki siz onu yerken, ana yemek de hazırlanmış olur.

Primero/entrada denilen açılış menüsünde genelde salata, makarna, nadir de olsa çorba, deniz mahsülleri, sebzeli yemekler gibi görece daha hafif seçenekler olur. Genelde açılış yemekleri ortaya söylenir ve paylaşılır.

Sonrasında ana yemeğin olduğu segundo‘ya geçilir. Ana yemek olarak genelde etli yemekler tercih edilir. Balık, tavuk veya kırmızı etten birçok seçenek karşınıza çıkabilir.

Son olarak ise sıra postre(tatlı) ve/veya kahveye gelir. Tatlı olarak meyveli yoğurt, dondurma, cheesecake, tiramisu gibi seçenekleri görebilirsiniz. Barcelona özelinde flan, crema de Catalan, ballı peynir gibi Katalonya’ya özgü tatlıları da görebilirsiniz. Bazı restoranlar tatlı veya kahve arasında tercih yapmanızı isteyebilir.

Bazı restoranlarda öğle veya akşam yemeğinden sonra ise chupito ikram edilebilir. Chupito kısaca shot demek. Shot bardaklarında mekana göre brandy, likör gibi hafif ama aromalı ve alkollü içecekler şeklinde servis edilir.

Tapas + Ana Yemek

Bu klasik günün menüsü olayının yanı sıra, tapas + ana yemek de sıkça tercih edilen bir öğle yemeği kombinasyonudur. Açılış için ortaya kişi sayısı kadar tapas söyleyip, pişmesi vakit alan ana yemek gelene kadar ortaklaşa yenir. Paellayı da ana yemek olarak değerlendirebilirsiniz. Paella kişi sayısına göre büyük tepsilerde pişirilir ve getirilir. Sonra masada tabaklara bölüştürülüp yenir. Tabi bu tapas + ana yemek kombinasyonu her restoranda menú del día’ya dahil olmayabilir. Sormakta fayda var.

Bazen gaza gelip çok fazla tapas söyleyince, paella gelene kadar doymuş oluyorsunuz. (Kişi sayısı – 1) kişilik paella söyleyebilirsiniz. Diğer yandan bazen turistik restoranlarda paella porsiyonu da küçük olabiliyor.

Menú del día Fiyatları

Menü fiyatları mekanın şıklığına bağlı olarak çok büyük farklılıklar gösterebilir. 8-9 Euro‘dan başlayıp 25 Euro‘lara hatta üstüne çıkabilir. Barcelona’da menú del día fiyatı için 8-12 Euro arası uygun, 12-16 Euro arası orta, 17 Euro ve üzeri için ise pahalı diyebiliriz.

Birçok restoranın kapısında, penceresinde ‘menú del día’ levhası asılı olur. Mekana girmeden içeriğini ve fiyatını inceleyebilirsiniz.

Terraza(Açık Alan)’da Yemek

Terraza, Türkçe’deki teras gibi açık alanları ifade ediyor. Restoranın açık alanında/bahçesinde yerseniz bazı restoranlar birkaç Euro ekstra alır.

Menú del día Çakallıkları

Bazı restoranlar sizin turist olduğunuzu anlayıp menu del dia’nın olmadığı normal menüleri getirebilirler veya bazen menu del dia sadece İspanyolca menüde yer alabilir ve siz İngilizce menü istediğinizde haliyle göremezsiniz. İyisi mi siz garsona ‘Tienes menú del día?(Günün menüsü var mı?)’ diye soruverin..

Bir diğer dikkat etmeniz gereken husus menüye nelerin dahil olduğudur. Örneğin bazı restoranlar içecek olarak menüye sadece su ve şarabı dahil eder. Siz nasıl olsa içecek ücretsiz diye kola veya bira söylerseniz menü harici ödeme yapmak durumunda kalırsınız.

Restoran ve Mutfak Çalışma Saatleri

İspanya’da restoranların enteresan çalışma saatleri olabiliyor. Eğer 6-7 gibi akşam yemeği yemeye alışmışsanız, İspanya bu düzeninizi biraz sarsabilir. Açıkçası biz hala İspanyol yemek saatlerine alışamadık 🙂

Restoranların açılış saati genelde 13‘den önce olmaz. Öğle yemeği 13-16 saatleri arası servis edilir. Saat 17 gibi restoranlar kapanır ve akşam yemeği için kapılarını tekrar 20-21 civarı açarlar.

Yukarıdaki bilgiler ışığında dikkat edilmesi gereken bir husus var. Bizim 16 – 16.15 civarı restorana gidip yemek yiyemediğimiz durumları çok yaşadık. Çünkü restoran 17’de kapansa da mutfağı 16’da kapatabiliyorlar. Restorana 16’dan sonra girerseniz, garson size önce yemek mi içki mi diye sorar. Eğer yemek istiyorsanız direk yok diyebilir veya mutfağa sorup gelir. Nihayetinde mutfak uygun görmüşse yemek yemeye hak kazanırsınız! Sadece bir şeyler içmek için ise saat 17’ye kadar oturabilirsiniz. Restoranın formatına göre 17’den sonra içki servisi devam edebilir.

Hesap İstemek

Hesap isteme ve ödeme işlemi Türkiye ile oldukça benzer diyebiliriz. Garsonla göz temasını kurma, hesap için havada o ünlü el hareketini yapma İspanya’da da çalışıyor. Kısaca ‘la cuenta por favor‘(Okunuşu: la kuenta por favor) (hesap lütfen) demek de hayat kurtarabilir.

Bahşiş Olayı

İspanya’da bahşiş verme kültürü gelişmemiş. Genelde ne garsonlar bahşiş bekler, ne de müşteriler bahşiş bırakma meraklısıdır. O bakımdan kendinizi bahşiş vermek zorunda hissetmenize gerek yok. Ancak hizmetten çok çok memnun kalırlarsa bırakma eğilimi vardır. Onun dışında en fazla küsuratlar(cent gibi) bırakılır. Siz de arzu ederseniz maksimum %5-10 civarı bahşiş bırakabilirsiniz.

Evet bir yazının daha sonuna geldik. Gezender olarak menu del dia‘yı kaçırmayın deriz. Her gün farklı bir restoranda deneyip farklı İspanyol lezzetlerini uygun fiyata tadabilirsiniz. Aman restoran saatlerine dikkat edin!

Hasta luego!