Barcelona’da Ev Kiralama ve Taşınma Sürecimiz

Selamlar! Barcelona’daki ilk senemizin ardından ev değiştirdik ve tüm adımları yardım almadan kendimizce çözmeye çalıştık. Bu süreçte yaşadıklarımızı hem ev tutma İspanya’da nasıl oluyor merak edenler hem de İspanya’ya yerleşmeyi düşünenler için yazıya döktük.

İspanya’daki emlak piyasası nasıldır, ne kadara ev tutmak normaldir diye sorarsanız en iyisi aşağıda verdiğimiz web sitelerinde arzunuza göre filtreleme yapmak ve taban/tavan fiyatları görmek.

Yurtdışına taşınan birçok insan özellikle de evli değilse ev yerine genelde oda kiralıyor. Bu yazıda oda kiralama ile ilgi bir bilgi sunmuyoruz. Oda tutma ile ilgili idealista.com ve badi.com popüler siteler. Ayrıca şu bağlantıda oda arkadaşı bulmak için kullanılan Facebook grupları var, işinize yarayabilir.

Barcelona’da Ev Aramak için Hangi Web Siteleri Kullanmalı?

Türkiye’de olduğu gibi İspanya’da da sahibinden kiralık bir ev bulmak kolay değil. İşimiz yine web sitelerine ve emlak ofislerine kalıyor.

İspanya’da ev bakmak için en popüler site idealista.com. Türkiye’deki sabihinden.com gibi düşünülebilir. Diğer popüler olan fotocasa.com ve habitatia.com siteler de var.

https://www.departiculares.com sitesi İspanya’daki diğer emlak sitelerinden, sahibinden kiralık daireleri getirmek için kullanılabilir.

Emlakçıların hem bu sitelerde üyeliği oluyor hem de kendi web sitelerinde evleri listeleyebiliyorlar.

Idealista’nın iyi bir kullanıcı deneyimi olduğunu söyleyebiliriz. Beğendiğiniz evleri favorilere ekleyebilir, yaptığınız aramaları ve kriterleri kaydedebilir, arama kriterlerine uyan yeni evler varsa veya favorilere eklenmiş evlerde bir değişiklik varsa e-posta ile bildirim alabilirsiniz. Bizce bir eksik nokta kontrat süresine göre evlerin filtrelenememesi. Ayrıca ev almak isteyenler için mortgage ile ilgili kolaylıklar da var.

Barcelona’da Kiralık Evlerin Sözleşme Süresi

Kiralık evlerin sözleşme durumu günlük, aylık veya yıllık olarak değişebilir.

Biz uzun dönem ev baktık yani 12 ay ve üzeri. Ancak idealista’da sözleşme süresine göre bir filtreleme olmadığı için önünüze her türlüsü geliyor. Peki bu neden önemli? 12 aydan kısa sözleşmelere neden dikkat etmeliyiz?

Mesela bazı ilanlarda 32 günden 11 aya kadar sözleşme gibi detaylar görebiliyorsunuz. Hatta öyle evler var ki ışığı, büyüklüğü, iç tasarımı çok güzel oluyor. Eğer bu tip bir ev tutacaksanız bilmeniz gereken 11 ayın sonunda eğer sözleşmeyi uzatmak isterseniz yeni bir sözleşme yapmanız gerekecek. Tabii ki ev sahibi de bunu isterse. Yeni sözleşme ise emlakçıya “tekrar komisyon” vermek demek. Yok ben zaten kısa dönem kalıcam diyorsanız sıkıntı yok. Ayrıca ev sahipleri bu tip maksimum 11 aylık kontratlarda 2 seneden fazla evi vermeme eğiliminde oluyormuş. Çünkü sonrasında uzun dönem sözleşmeye çevirme hakkı doğuyormuş.

Eğer ev ilanında özel bir şey yazmıyorsa muhtemelen uzun dönem kiralamaya uygun demektir. Yani 12 ay ve üzeri. Uzun dönemli sözleşmeler 12 aydan başlayıp 5 yıla kadar gidiyor. Sonrasında bir şeyler oluyor ama o detaya hakim değiliz 🙂

Barcelona Kiralık Ev Piyasası Hakkında Bazı Gözlemler

• Barcelona ve Madrid İspanya’nın birçok konuda en pahalı şehirleri. Pahalılık denilince akla gelen ilk konu ise ev kiraları
• Valencia gibi İspanya’nın 3.büyük şehrinde 500 Euro’ya kiralayabileceğiniz bir evi Barcelona’da 1000 Euro’ya falan kiralayabilirsiniz
• Özellikle Airbnb’nin çıkışıyla beraber birçok ev sahibi evini kiracıya vermek yerine turistlere kısa süreli fahiş fiyatlarla vermeyi tercih etmiş. Sonuç olarak kiralık ev sayıları düşmüş ve talep arttıkça fiyatlar da yükselmiş. Barcelona’nın expatlar için çok ideal bir şehir olarak lanse edilmesi, sonuç olarak Avrupa’nın zengin ülkelerinden veya Amerika’dan yabancıların gelişi ve yüksek kiraları ödemeyi kabul etmesi bu konuya tuz biber olmuş. Birçok İspanyol genci yüksek kira bedelleri yüzünden 30 yaşına kadar aile evinden ayrılamaz hale gelmiş. Asgari ücretin aylık 1100 Euro olduğu bir ülkede 600-700 Euro’dan başlayan kira fiyatlarından bahsediyoruz.
• Neyse ki son senelerde hem Katalan hem merkezi İspanyol hükümeti kiralarda kısıtlamalara gidecek kararlar alıyor.
• Barcelona’nın kötü olmayan bir muhitinde, yaşanabilir, ışık alan, eşyalı bir evi 700-800 Euro altına bulmak imkansız gibi.
• Buradaki evler genel olarak küçük. 70 m2 iyi bir büyüklük denebilir.
• Ev eşyalı olunca ortalama 200 Euro ekstra ekleniyor.
• Birçok eşyalı ev Ikea ile döşense de 90’lar 80’lerden kalma eşyalarla dolu evler de var. Ikea kulağa ve güzel gelse de evlerin bir karakteristiği kalmıyor. Her yerde aynı eşyaları görüp aha yine Ikea diyorsunuz.
• Şehir merkezinde site olayı yaygın değil.

Ev Kiralama Adım Adım

• Müstakbel evinizi bölge, kira miktarı, evin ölçüleri, eşyalı vs diye idealista.com veya diğer sitelerden filtreleyip buluyorsunuz.
• Evi beğendiyseniz emlakçı ile iletişime geçmelisiniz. Evi görmek için randevu almak şart. En hızlı yöntem elbette telefon. Hızlı olmasının yanında telefonda İspanyolca konuşmak bizi en çok geren noktalardan biriydi. Neyse ki konuştuğumuz birçok emlakçı ile ya İngilizce ya çat pat İspanyolca ile konuşmayı hallettik.
• Randevu günü ve saatinde, evin orada emlakçıyla buluşulur ve size evi gösterir. Sorularınızı sorarsınız vs.
• Evi beğenmediyseniz bir şey yok. Beğenmedim dersiniz biter.
• Evi beğendiyseniz çabuk karar vermelisiniz. Eğer kesin ben bu evi tutarım diyorsanız depozito yatırıp eve bloke koydurabilirsiniz. Bu noktada yazılı bir ön anlaşma yapılır. Bu durumda emlakçı evi başkasına göster(e)mez. Aslında bu depozito dediğimiz şey emlakçı komisyonudur.
• Pazarlık mümkünse bu aşamada yapılmalı. Örneğin biz ilandaki fiyattan 100 Euro aşağısını teklif etmiştik ve ev sahibi de kabul etmişti. Normalde pazarlık ve indirim çok yaygın değil. Bizim taşındığımız dönem pandemiden dolayı pazarda bir düşüş vardı. Onun avantajı ile ev sahibi kabul etti. Bu süreçte ev sahibi ile olan tüm iletişim emlakçı üzerinden oldu. Ev sahibini ne gördük ne duyduk. Not: hala ev sahibini görmedik ve duymadık. Sadece emlakçıların beceriksizliğinden dolayı arada bir mailleşiyoruz. 🙂
• Depozitoyla beraber maaş bordrosu, iş sözleşmesi, kimsin, nesin, nereden geliyorsun gibi bazı bilgiler isteniyor. Bir nevi kirayı düzenli olarak ödeyebileceğinizi kanıtlamanızı bekliyorlar..
• Bu bilgiler ev sahibine iletilir. Eğer ev sahibi size onay verirse anlaşma yapılır, imzalar atılır ve anlaşılan tarihte eve taşınabilirsiniz. Anlaşmaya göre kira, ev depozitosu vs toplam bedel hesaplanıp gönderilir.
• Eğer ev sahibi sizi bir şekilde reddederse depozitonuz geri yatırılır.
• Eğer bir sebepten siz vazgeçtiyseniz depozito yanar.

Aslında birçok bakımdan üç aşağı beş yukarı Türkiye’de de buna benzer bir süreç olur. Aradaki fark burada işlerin biraz daha düzen, nizam içinde yapılması ve sözleşme, para gibi konularda işin kitabına uygun resmiyete dökülmesi diyebiliriz.

Eşya Taşıma İşi

Biz eşyalı ev tuttuğumuz için ağır eşyamız yoktu. Kişisel eşyalar ise toplu taşıma ile taşınamayacak kadar çok, özel nakliye aracı tutmaya değmeyecek kadar azdı. Biz de çözüm olarak araç kiralama işine girdik.

Araç kiralama firmalarının prosedürleri ile uğraşmamak için sahibinden araç kiralayabildiğiniz Getaround.com kullandık. Bu siteyi seyahate giderken araç kiralamak için kullanıyoruz normalde. %30-%50 civarı tasarruf edilebiliyor. Saatlik araç kiralamak da mümkün. Böylece maddi olarak daha uygun fiyata geldi. Getaround’un bir kiti araçta takılı olduğu için araç sahibini hiç görmeden rahat biçimde otoparktan aracı aldık ve geri bırakabildik.

İspanya’da Emlakçı Komisyonu

Emlakçı komisyonu bir senelik kira miktarının %10’u + KDV’dir. Yani bize toplam maliyeti bir aylık kiranın 1.452 katına gelir. Kira 1000 Euro ise yaklaşık 1452 Euro komisyon ödeyeceksiniz demektir.

2023 Güncellemesi:
24 Mayıs 2023 tarihinde Resmi Gazete‘de yayınlanan yasadaki değişikliklere göre, eğer uzun dönem(12 ay ve üzeri) ev kiralama yapıyorsanız, emlakçı komisyon ücreti ev sahibi tarafından ödenmelidir. 11 aya kadar olan kısa süreli, dönemsel kiralamalarda ise emlakçı komisyon ücreti kiracı tarafından ödenir.
Gel gelelim, bu yasadan sonra bile birçok ev sahibi komisyonun kiracı tarafından ödenmesini talep ediyor. Böyle bir durumda yasa gereği bunu ev sahibinin ödemesi gerektiğini belirtebilirsiniz. İşiniz maalesef biraz şansa kalmış.

Depozito: Ev sahibine göre değişir. Genelde eşyasız evlerde 1 aylık, eşyalı evlerde 2 aylık depozito istenir.

Önemli not: Şu ana kadar çok pembe bir fotoğraf çizmiş olabiliriz. Her ne kadar bizim işimiz bu zamana kadar rast gitse de özellikle depozito konusunda sorun yaşadığını duyduğumuz birçok kişi oldu. Bazı ev sahipleri veya işgüzar emlakçılar depozitonun üzerine yatmak isteyebilir. Genel önerilen şey son 2 kirayı ödemeyip evden çıkmak. Kulağa doğru gelmese de dinsizin hakkından imansız gelir gibi bir durum var.

İşte Medeniyet Dediğimiz An!

Barcelona’daki bazı emlakçılar kurumsal bir havada çalışıyor. Remax gibi ama yerel düşünebilirsiniz. Firmaların şehrin dört bir yanına yayılmış bir sürü şubeleri oluyor. Çalışanları da ona göre canti giyiniyor ve İngilizce bilme ihtimali artıyor. Firmalar emlakçılığın yanında emlak yatırım danışmanlığı gibi işler de yapıyor. Bazı emlakçılar düzenli yazılı veya online emlak sektörüyle ile ilgili bültenler bile gönderiyor. İlgilisi için önemli olabilecek detaylar.

Emlakçıların yaptığı bir diğer iş ise ev yönetimi(property management). Birçok ev sahibi evini yönetilmek üzere emlakçıya bırakıyor. Emlakçı dediğime bakmayın. Ev arama sürecinde sizinle ilgilenen kişi ile ev yöneticisi(property manager) farklı kişiler oluyor. Herhangi bir soru ve sorunda ilk kontak ev yöneticisi oluyor. Eğer evde bir sorun varsa ev yöneticisini bunu bilmeli ve gerekli aksiyonu almalı. Mesela daha önceki evimizde su sızıntısı gibi sorunlar yaşamıştık. İlk yaptığımız iş ev yöneticine haber vermekti. Onlar usta vs işini de hallettiği için bir yabancı olarak aslında bizim üzerimizden usta bulmak gibi önemli bir yükü de almışlardı.

Yeni evimize taşınır taşınmaz evdeki sorunları bir an önce belirlemeye çalıştık. Malum bir ay içerisinde sorunları bildirmek gerekiyor.

Bizden bilinmesin mantığıyla evdeki irili ufaklı tüm sorunları bildirince emlakçı bir sessizliğe büründü. Meğersek emlakçının bu sorunlardan haberi yokmuş ve bildirdiğimiz sorunlar ev sahibine gitmiş. Ev yöneticisini, bunları sen nasıl bilmezsin bana evde hiç sorun yok dersin falan diye paylamış. Sonunda da ev yöneticiliğini başka firmaya vermiş. Ev sahibi sonrasında bize ulaşarak, evde yaşadığımız sorunlardan dolayı özür dileyip ilk kira için 100 Euroluk indirim yaptı! İşte medeniyet dediğimiz anlardan biriydi!

Ev Arama Sürecinde Yaşanan ve Bilinen sorunlar

• Taşındığımız dönem İspanyolcamıza çok güvenmiyorduk. O nedenle, nasıl halledeceğiz diye biraz endişe vardı. Neyse ki İngilizce + çat pat İspanyolca ile hallettik.
• Emlakçılarla iletişime geçmek sorun olabiliyor. Mesela e-postaya geç dönebilirler veya hiç dönmeyebilirler. İngilizce bilen çalışanları azdır. Bazen kalkıp ofislerine gidersiniz, istediğiniz evin kriterlerini söylersiniz, size dönücez derler ama dönmezler.
• Bizim başımıza gelmese de her işte olduğu gibi emlak piyasasında da dolandırıcılar oluyor. Bizim şansımıza beğendiğimiz evlerin emlakçıları iyi firmalar olduğu için böyle sorunlarla karşılaşmadık. Özellikle Airbnb fiyatları çok yükseldiği için İspanya’ya veya Barcelona’ya gelmeden ev işini halledeyim diyenler oluyor ve üzücü haberler duyuyoruz. Aman evi kendiniz görmeden kesinlikle para vermeyin. Bazen dolandırıcılar evi bile gezdiriyormuş ama sonra topuk. Sanırım mümkünse referanslı birisini bulmak en garantici yol olabilir.
• Idealista.com üzerinden genelde dönüyorlar ama geç olabiliyor.
• Sitede gördüğünüz ilan çoktan tutulmuş olabilir, sitede güncellememiş olabilirler.
• Çok beğendiğiniz evin 11 aylık sözleşmeye uygun olduğunu öğrenebilirsiniz.. 11 aylık yazdığı halde uzun dönem(12 aydan-5 seneye) kiraya da verildiği oluyor. Emlakçıya uzun dönem kiralamaya uygun mu diye sorulabilir.
• Aynı ev birden fazla emlakçı tarafından sunuluyor olabilir. Mesela beğendiğimiz bir evin 4 farklı emlakçı tarafından listelendiğini farkettik. Haliyle de hepsi ayrı ayrı müşteri topluyor, ev gösteriyor. Siz birilerine ulaşmaya çalışırken diğer bir emlakçı çoktan işi halletmiş, ev rezerve edilmiş olabilir.
• Tabii web sitesindeki ilanlarda yazan her şey doğru olmayabiliyor! Bazen İngilizce’sinde ayrı İspanyolca’sında ayrı detaylar olabiliyor. O nedenle ikisini de kontrol etmekte fayda var.
• Yukarıda belirttiğimiz gibi depozito kiralama işleminin sonunda önemli bir sorun olabiliyor. Maalesef kiracıyı direk koruyan bir sistem yok.
• Bazı ev sahipleri eve sigorta yaptırmanızı isteyebilir. Bu onların yaptırmadığı manasına gelmiyor. Bizim 2 ev sahibimizin de ‘ev sahibi olarak’ bizimkinden ayrı ev sigortası vardı. Senelik 120 Euro gibi bir bedeli var.

Elektrik, Su, Gaz, İnternet Bağlatma

Bizi en çok düşündüren olaylardan birisi buydu. Malum Türkiye’de ille resmi daireye gitmen gerekir, kağıt kürek bir sürü işler olur. Nereye gideceksin, ne yapman lazım bunları çözmek bir yabancı olarak insanın gözünde büyüyor. İspanyol bürokrasisinin bu konuda ünü de malum.. Neyse ki bunlar burada yaşanmadı 🙂 Bir diğer endişemiz İspanyolca olmadan acaba halledebilir miyizdi, o da su bağlatma haricinde sorunsuz geçti.

Elektrik ve gaz zaten ilk defa açılmadığı için sadece üzerimize geçirmemiz gerekiyordu. Endesa hem elektrik hem gaz hizmeti sunan büyük firmalardan biri. Neyse ki İngilizce müşteri hizmetleri olduğu için tek telefon konuşmasıyla işlemleri başlatabildik. Sürecin devamı tamamen internetten gerçekleşti. Gelen elektronik sözleşmeleri kabul etmekten ibaretti. Firma başka olsa bile muhtemelen benzer bir biçimde halledebilir.

İnternet için de benzer bir süreç geçti. Firma olarak daha önce kullandığımız Pepephone ile devam edecektik. Ancak bunlarda adres taşıma diye bir olay yokmuş. Mevcut sözleşmeyi sonlandırıp, aynı gün yeni adres için yeni sözleşme yaptık. Tabii ki her şey online. İnternet kurulum randevusunu ise taşındığımız güne ayarlamıştık böylece kesintisiz internetimiz oldu.

Takıldığımız tek hizmet su oldu. Firma Katalan ve İngilizce müşteri hizmetleri maalesef yoktu. Bunu da yeni ev yöneticisi biz hallederiz deyip halletmedi 😀 Aylaar sonra su faturasının üzerimize geçmediğini farkettik. Neyse emlakçıyı uyarınca o işi de hallettiler.

Eğer bu işler hala gözünüzde büyüyorsa veya uğraşamam diyorsanız, kontrat başı 30 Euro vs gibi fiyatlara bu işlemleri sizin adınıza yapan emlakçılar da var. Emlakçınıza sorun!

İlginç de bir not paylaşalım. Türkiye’de bir çağrı merkezini aradığınızda genelde hemen başta Press 9 for English gibi bir anons duyarsınız ve böylece direk İngilizce bilen operatöre bağlanabilirsiniz. Ancak İspanya’da bu süreç çok saçma. Aradığım hiçbir firmada böyle bir seçenek sunulmuyordu. İlle de İspanyol operatöre bağlanıyorsunuz. İspanyolca bilmediğinizi ve İngilizce bilen birisiyle konuşmak istediğinizi söylemeniz gerekiyor. Onlar da varsa sizi İngilizce birimine bağlıyor. Yine bekliyorsunuz falan filan. Tamamen zaman kaybı..

İşte İspanya’da ve özellikle de Barcelona’da ev kiralama ve taşınma sürecimiz böyle geçti.Hasta luego!